จริยธรรม จรรยาบรรณ
จริยธรรมและจรรยาบรรณในการใช้เทคโนโลยี. สารสนเทศ
![]() |
จริยธรรม หมายถึง หลักศีลธรรมจรรยาที่กำหนดขึ้น เพื่อใช้เป็นแนวทางปฏิบัติหรือควบคุมการระบบคอมพิวเตอร์แะสารสนเทศ ในทางปฏิบัติการระบุว่าการกระทำสิ่งใดผิดจริยธรรมนั้นอาจกล่าวได้ไม่ชัเจนนัก
จรรยาบรรณ หมายถึง ประมาลความประพฤติที่ผู้ประกอบอาชีพการงานแต่ละอย่างกำหนดขึ้นเพื่อรักษาและส่งเสริมเกียรติคุณ ชื่อเสียง และฐานะของสมาชิก อาจเป้นลายลักษณ์อักษร
ตัวอย่าง ของการกระทำที่ยอมรับกัันโดยทั่วไปว่า เป้นการกระทำที่ผิดจริยธรรม เช่น การใช้คอมพิวเตอร์ทำร้ายผู้อื่นให้เกิดควมเสียหายหรือก่อให้เกิดความน่ารำคาญ เช่นการนำภาพข้อมูลหรือการเข้าถึงข้อมูลส่วนบุคคลไปเผยเเพร่บนอินเทอร์เน็ตโดยไม่ไดรับอนุญาต
เมื่อพิจารณาถึงจริยธรรมที่เกี่ยวกับการใช้เเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์และสารสนเทศแล้ว จะกล่าวถึงใน 4 ประเด็น ที่รู้จักกันในลักษณะตัวย่อว่า PAPA ดังนี้
ความเป็นส่วนตัว (Information Privacy) หมายถึง และเป็นสิทธิที่เจ้าของสามารถที่จะควบคุมข้อมูลของตนเองในการเปิดเผยให้กับผู้อื่น สิทธินี้ใ้ได้ครอบคลุมปัจเจกบุคคลและกลุ่มบุคคล
ความถูกต้อง (Information Accuracy) หมายถึง ความน่าเชื่อถือของข้อมูล ซ้งจะขึ้นอยู่กับความถูกต้องในการบันทึกข้อมูลในการจัดทำข้อมูลและสารสนเทศให้มีความถูกต้องเเละความน่าเชื่อถือ
ความเป็นเจ้าของ (Information Property) หมายถึง การมสิทธิ์ในการถือครองทรัพย์สินซึ่งอาจเป็นทัพย์สินทั่วไปที่จับต้องได้ เช่น คอมพิวเตอร์ รถยนต์ หรืออาจเป็นทรัพย์สินทางปัญญา
การเข้าถึงข้อมูล (Data Accessibility) หมายถึง ระบบคอมพิวเตอร์มักจะมีกำหนดสิทธิการใช้งาน เพื่อเป็นการป้องกันการเข้าไปดำเนินการต่างๆกับข้อมูลที่ใช้ไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง
จรรยาบรรณของนักคอมพิวเตอร์
1.จรรยาบรรณต่ตนเอง ยึดมั่นในความซื่อสัตย์สุจริต ปฏิบัติหน้าที่ เเละดำรงชีวิตเหมาะสมตามหลักธรรมาภิบาล -ประกอบวิชาชีพนักคอมพิวเตอร์ด้วยความซื่อสัตย์ สุจริต มีความยุติธรรม ใฝ่หาความรู้ใหม่ๆอยู๋เสมอ
2.จรรยาบรรณต่อเพื่อนร่วมงาน ตั้งมั่นอยู่ในความถูกต้อง มีเหตุผล และรู้รักสามัคคีรักษาและเเสวงหามิตรภาพระหว่างผู้ร่วมงาน. และผู้ร่วมอาชีพ -ไม่คัดลอกผลงานผู้อื่นมาเป็นของตน เว้นเเต่จะได้รับอนุญาตจากเจ้าของสิทธิเดิมอย่างเป็นรายลักษณ์อักษร
3.จรรยาบรรณต่อวิชาชีพ ไม่ประพฤติหรือกระทำการใดๆ อันเป็นเหตุเสื่อมเสียเกียรติศักดิ์ในวิชาชีพแห่งตนรักษาและแสวงหามิตรภาพระหว่างผู้ร่วมอาชีพ -ไม่แอบอ้าง อวดอ้าง ดูหมิ่นต่อบุคคลอื่นๆ หรือกลุ่มวิชาชีพอื่น
4.จรรยาบรรณต่อสังคม ปฏิบัติหน้าที่และปฏบัติตนในวิชาชีพนักคอมพิวเตอร์ที่ดี เป็นแบบอย่างที่ดีของสังคม -ไม่ใช้ความรู้ความสามารถไปในทางล่อลวง หลอกลวง จนเป็นสาเหตุให้เกิดผลเสียต่อผู้อื่น
5.จรรยาบรรณต่อผู้รับบริการ เคารพในสิทธิ เสรีภาพ และความเสมอภาคของผู้อื่น ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความโปร่งใส เป็นธรรม -เปิดโอกาสให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมและสามารถตรวจสอบการปฏิบัติงานได้
ลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์และกฎหมายลิขสิทธิ์
งานที่มีลิขสิธิ์ หมายถึง งานสร้างสรรค์ที่จะได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ต้องเป็นงานในสาขาวรรณกรรม นาฏกรรม ศิลปกรรม ดนตรีกรรม โสตทัศนวัสดุ ภาพยนตร์ สิ่งที่บันทึกเสียง งานแพร่เสียงแพร่ภาพ รวมถึงงานอื่นๆ ในแผนกวรรณคดี แผนกวิทยาศาสตร์หรือแผนกศิลปะ งานเหล่านี้ถือเป้นลงานที่เกิดจากใช้สติปัญญา ความรู้ ความสามารถและความวิริยอุสาหะในการสร้าวสรรค์งานให้เกิดขึ้น
1.การได้มาซึ้งลิขสิทธิ์ คือ สิทธิในลิขสิทธิ์ที่เกิดขึ้นทันที นับเเต่ผู้สร้างสรรค์ได้สร้างสรรค์ผลงานออกมาโดยไม่ต้องจดทะเบียนหรือผ่านวิธีการใดๆ ซึ้งการคุ้มครองสิทธิ์ ผู้เป็นเจ้าของสิทธิ์มีสิทธิเเต่เพียงผู้เดียว โดยทั่วไปอายุในก่รคุ้มครองสิทธิจะมีผลตลอดอายุของผู้สร้งสรรค์และคุ้มครองต่ไปอีก 50 ปี นับแต่ผู้สร้างสรรคืเสียชีวิต
![]() |
การสร้างชิ้นงานมีลิขสิทธิ์ |
![]() |
การสร้างชิ้นงานมีลิขสิทธิ์ |
2.การละเมิดลิขสิทธิ์ คือ การนำผลงานผู้อื่นมาเผยแพร่ ดัดแปลง ทำซ้ำ โดยผู้เป็นเจ้าของผลงานไมาอนุญาติหรืไม่รับทราบ เช่น สินค้าประเภทโทรศัพท์มือือ รองเท้า กระเป๋า เสื้อผ้า เครื่องเเต่งกาย ซึ่งการละเมิดลิขสิทธิ์มีทั้งแบบทางตรงและทางอ้อม
การละเมิดลิขสืทธิ์โดยตรง คือ การทำซ้ำ ดัดแปลง เยแพร่โปรแกรมคอมพิวเตอร์ต่อสาธารณชนรวมทั้งการนำต้นฉบับหรือสำเนางานดังกล่าวออกให้เช่า โดยไม่ได้รับอนุญาตจากเจ้าหน้าที่ของลิขสิทธิ์
การละเมดลิขสิทธิ์โดยอ้อม คือ ารกระทำทางการค้าหรือการกระทำที่มีส่วนสนับสนุนให้เกิดการละเมิดลิขสิทธิ์ดังก่าวโดยผู้กระทำรู้อยู่แล้วว่างานใดได้ทำขึ้นโดยละเมิดลิขสิทธิ์ของผู้อื่น แต่กระทำเพื่อหากำไรจากงานนั้น ได้เเก่ การขาย มีไว้เพื่อขาย ให้เช่า เสนอให้เช่า ให้เช่าซื้อ เสนอให้เช่าซื้อเผยเเพร่ต่อสาธารณชน
![]() |
การแอบอ้างผลงานผู้อื่น |
![]() |
การแอบอ้างผลงานผู้อื่น |
อ้างอิง : นายชนินทร เฉลิมสุข นายอภิชาติ คำปลิว.(2563) :หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์เเละเทคโนโลยี 46-54
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น